Trądzik młodzieńczy: przyczyny, domowe leczenie – sprawdź jak się go pozbyć
Trądzik młodzieńczy to zmora niemalże wszystkich nastolatków w wieku od 11 do 18 lat. Problem ten dotyka blisko 90% nastolatków, bez względu na płeć. Jeśli pozostanie nieleczony, może rozprzestrzeniać się na większe obszary skóry oraz tworzyć ostre stany zapalne. W efekcie mogą powstać szpecące blizny. Trądzik młodzieńczy to także powód wstydu, zaniżenia samooceny oraz odsunięcia się od znajomych. Zobacz, kiedy nie należy lekceważyć objawów i jak leczyć trądzik młodzieńczy.
Spis treści
Skąd bierze się trądzik młodzieńczy?
Czynnikiem odpowiadającym za trądzik młodzieńczy są zmiany hormonalne, które powstają w okresie dojrzewania. Głównym winowajcą są androgeny, męskie hormony płciowe, pod których wpływem gruczoły łojowe zaczynają intensywniej pracować. W efekcie zwiększa się produkcja łoju. Na domiar złego dochodzi również do wzmożonego rogowacenia naskórka, który zatyka ujście mieszka włosowego. To właśnie tutaj ma swój początek zmiana skórna.
Nadmierne rogowacenie naskórka oraz łojotok doprowadzają do zatkania ujścia mieszka włosowego, przez co łój nie ma jak wydostać się na powierzchnię skóry. Zaczyna więc gromadzić się w mieszku włosowym, w efekcie czego powstają zaskórniki. Kiedy do takiego mieszka przenikną bakterie, mają idealne warunki do rozwoju. Organizm chcąc bronić się przed infekcją, zaczyna tworzyć stan zapalny. Wówczas następuje zwiększona produkcja makrofagów, które mają pokonać bakterie. W efekcie tej „bitwy” powstaje ropa (są to resztki makrofagów i bakterii), która w końcowym stadium wydostaje się na powierzchnię skóry.
Za główną przyczynę powstawania trądziku młodzieńczego uznaje się podniesiony poziom androgenów we krwi. Dodatkową przyczyną jest nadmierne rogowacenie naskórka w okolicach gruczołów łojowych oraz mieszków włosowych i wzmożone gromadzenie się w tych okolicach bakterii. Dokładając do tego czynniki cywilizacyjne, trądzik młodzieńczy będzie się pogłębiał.
Sprawdź najlepszych specjalistów na Booksy i umów wizytę w salonie blisko siebie
A do tych zaliczamy między innymi:
- opalanie się, które sprawia, że skóra staje się grubsza, w efekcie czego może blokować ujście gruczołom łojowym,
- przewlekły stres, który ma wpływ na gospodarkę hormonalną (zaburza ją),
- nieodpowiednia dieta, w główniej mierze bogata w fast-foody i słodycze, a uboga w tłuszcze roślinne oraz cynk,
- stres oksydacyjny, czyli stan braku równowagi w organizmie, podczas którego nie radzi on sobie z wolnymi rodnikami.
Co na trądzik młodzieńczy? Czy trądzik młodzieńczy trzeba leczyć?
Jak twierdzi każdy dermatolog, trądzik młodzieńczy jest efektem zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu, dlatego też nie należy tego ignorować. Warto jednak pamiętać, że nie w każdym przypadku niezbędne będzie leczenie farmakologiczne. Wszystko zależy od stopnia zaawansowania trądziku. W wielu przypadkach można zwalczyć go samodzielnie. Czasami jednak niezbędna będzie pomoc lekarza.
W większości przypadków leczenie dermatologiczne rozpoczyna się od leczenia miejscowego zmian skórnych. Jeśli to nie przynosi wystarczających efektów, wprowadza się leczenie ogólne.
W większości przypadków leczenie trądziku młodzieńczego może powodować efekty uboczne w postaci zaczerwienienia skóry. Niemniej jednak poprawę stanu skóry można zobaczyć już po około 6 tygodniach. Nie podjęcie próby leczenia trądziku młodzieńczego może być fatalne w skutkach. Blizny, trwałe przebarwienia, a nawet urazy natury psychicznej z powodu kompleksów, to skutki, których dość często nie da się już usunąć. Dlatego, tak ważne jest podjęcie odpowiedniego leczenia i konsultacja z dobrym dermatologiem.
Trądzik młodzieńczy leczenie
Ponieważ nie da się przewidzieć, czy u pacjenta nie dojdzie do bliznowacenia, trądzik młodzieńczy nawet w najwcześniejszym stadium, należy leczyć specjalistycznymi preparatami.
Oto co na trądzik młodzieńczy jest najlepsze:
Antybiotyki
Dostępne na receptę antybiotyki wykorzystywane w leczeniu trądziku młodzieńczego to najczęściej: erytromycyna, klindamycyna, minocyklina, doksycyklina oraz tetracyklina. Leki te są zwykle dobrze tolerowane i działają skutecznie na wykwity zapalne. Warto jednak pamiętać, że leczenie erytromycyną oraz klindamycyną może prowadzić do lekooporności także na inne bakterie, które mogą występować na skórze. Toteż nie powinno się ich stosować samodzielnie i zbyt długo. Zwykle wykorzystuje się je w łagodnych postaciach trądziku oraz w połączeniu z innymi preparatami do leczenia miejscowego.
Retinoidy
Dobre są też dostępne jedynie na receptę, pochodne witaminy A (izotretynoina, tazaroten, tretynoina, adapalen). Mają działanie przeciwzapalne i przeciwzaskórnikowe, są więc idealne na pierwsze wykwity. Niestety dość często powodują silne podrażnienie skóry (pieczenie, zaczerwienienie, złuszczanie). Można jednak temu zapobiec, zmniejszając częstość smarowania (przynajmniej na początku stosowania) oraz stosując dodatkowo specjalne preparaty nawilżające skórę. Leczenie retinoidami stosuje się w łagodnych, średnio ciężkich i ciężkich postaciach trądziku młodzieńczego. W stanach ciężkich dodatkowo wprowadza się leczenie ogólne. Mimo że retinoidy nie są światłouczulające, to jednak mogą powodować reakcje posłoneczne. Dlatego też zaleca się ich stosowanie na noc.
Nadtlenek benzoilu
Preparat dostępny bez recepty, który ma działanie przeciwbakteryjne. Nadtlenek benzoilu nie powoduje rozwoju lekooporności i jako lek przeciwzaskórnikowy jest raczej słaby. Jego stosowanie może nawet powodować podrażnienia podobne do tych przy leczeniu retinoidami. Można temu zapobiec, stosując na początku mniejsze stężenia oraz rzadsze aplikacje. Nadtlenek benzoilu bardzo często stosuje się w przerwach pomiędzy miejscową aplikacją antybiotyku lub w połączeniu z tą terapią, aby zapobiec lekooporności.
Kwas azelainowy
Ten unikatowy lek dostępny bez recepty w zasadzie działa na wszystkie objawy trądziku, w tym również na przebarwienia pozapalne. Niestety jego działanie jest jednak słabe, dlatego też stosuje się go w połączeniu z leczeniem ogólnym.
Preparaty dwa w jednym
Dostępne na receptę, w naszym kraju są dwa typy: nadtlenek benzoilu + klindamycyna oraz nadtlenek benzoilu + adapalen. Tego typu preparaty są bardziej skuteczne niż ich pojedyncze składowe. Zwykle cechują się także dobrą tolerancją. Są skuteczne przy niewielkim trądziku młodzieńczym oraz jako preparaty wspomagające leczenie ogólne. Wykorzystuje się je również jako terapię podtrzymującą efekty po zakończeniu leczenia.
Leczenie wspomagające – kuracja kwasami AHA
W leczeniu wspomagającym wykorzystuje się preparaty dostępne bez recepty. Są to głównie kwasy AHA, czyli kwas salicylowy, kwas glikolowy, kwas migdałowy, kwas mlekowy czy kwas jabłkowy. Wybór kwasu oraz stężenia preparatu należy dobrać do rozmiaru trądziku. Preparaty bogate w powyższe kwasy to między innymi lotiony, stosowane wspomagająco w leczeniu trądziku. Im wyższe stężenie kwasów, tym silniejsze będzie ich działanie. Pomagają one w walce z przebarwieniami, zmniejszają częstotliwość występowania blizn potrądzikowych oraz mają silne działanie złuszczające.
Tabletki antykoncepcyjne
Częstym sposobem leczenia są również tabletki antykoncepcyjne przepisywane przez lekarza. Mają one na celu ustabilizować gospodarkę hormonalną, która w dużej mierze odpowiada właśnie za trądzik młodzieńczy.
Jak leczyć trądzik młodzieńczy? Domowe ABC pielęgnacji skóry trądzikowej
Jak wiadomo, łagodny trądzik młodzieńczy leczenie ma głównie miejscowe. Należy wówczas pamiętać, że skóra nie może być narażana na wysuszenie. Dlatego też warto zaopatrzyć się w specjalne dermokosmetyki, czyli preparaty apteczne o dokładnie przebadanym składzie. Ważne jest także ograniczenie czynników cywilizacyjnych, które przyczyniają się do nasilania trądziku.
W domowej apteczce nie powinno zabraknąć kremu, toniku, peelingu oraz kremu micelarnego lub mydła naturalnego do oczyszczania twarzy. Wybierając produkty, zawsze sięgaj po preparaty z jednej marki. W ten sposób spotęgujesz ich działanie. Jeśli nie wiesz, którą wybrać, możesz skonsultować się z farmaceutą.
Codzienną pielęgnację należy rozpocząć od dokładnego oczyszczenia skóry twarzy naturalnym mydłem lub kremem micelarnym. Potem przetrzyj twarz wacikiem z niewielką ilością toniku (np. z 2% stężeniem kwasu salicylowego lub migdałowego). Taki tonik ma nie tylko właściwości głęboko oczyszczające, ale także regenerujące. Następnie nałóż krem, który będzie odpowiednio dopasowany do typu skóry (tłusta/wrażliwa). Peelingi stosuj raz na tydzień, masując suchą skórę, a następnie spłukując letnią wodą.
Trądzik młodzieńczy zwykle mija po „burzy” hormonalnej. Jednak nieleczony może pozostawić widoczne ślady na skórze. Dlatego tak ważne jest, aby nie ignorować pierwszych objawów i podjąć odpowiednie leczenie. Zmiany trądzikowe, to nie tylko problem natury fizycznej, to także w wielu przypadkach problem natury psychicznej. Dlatego, tym bardziej nie należy go lekceważyć.