Jak leczyฤ zwyrodnienie stawu kolanowego?
Spis treลci
Zwyrodnienie stawu kolanowego โ jakฤ metodฤ leczniczฤ wybraฤ?
Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego (gonartroza) jest bardzo czฤstym problemem zdrowotnym XXI wieku. Wg statystyk dotyczy aลผ 25% osรณb powyลผej 50 roku ลผycia. Wielkie kroki podejmowane w kierunku rozwoju medycyny i dลugowiecznoลci dajฤ efekty. W ostatnim wieku na skutek osiฤ gniฤฤ nowoczesnych terapii ลrednia ลผycia czลowieka wzrosลa o 50 lat! Niestety, ten fakt niesie za sobฤ rรณwnieลผ negatywne strony.
Zmiany zwyrodnieniowe to niemaลy kลopot
Naszym stawom, zwลaszcza, kiedy nie majฤ wystarczajฤ cej iloลci ruchu, trudno jest wytrzymaฤ tyle lat w dobrej kondycji. Z czasem nastฤpuje ich degradacja polegajฤ ca na postฤpujฤ cych zaburzeniach w strukturze chrzฤ stki stawowej oraz powstawaniu osteofitรณw (wyroลli kostnych). Moลผe temu towarzyszyฤ szereg objawรณw takich jak:
- sztywnoลฤ poranna stawรณw
- trudnoลci w klฤkaniu, kucaniu oraz przy wyproลcie nรณg
- obrzฤk w okolicy kolana
- skrzypienia, zgrzyty, chrzฤszczenie stawu
- bรณl!
Istnieje szereg przyczyn powstawania tego schorzenia. To m.in. otyลoลฤ, urazy stawu kolanowego czy wady postawy. Kiedy zmiany zwyrodnieniowe juลผ powstaลy โ trzeba z nimi ลผyฤ i jedynie wymiana stawu na nowy (endoprotezoplastyka) pozwoli na ich trwaลe usuniฤcie. Zabieg ten niesie za sobฤ potฤลผne ryzyko powikลaล, przez co jest wyjลciem ostatecznym, ktรณre aby byฤ brane pod uwagฤ, musi zostaฤ poprzedzone szeregiem metod zachowawczych lub mniej inwazyjnych. Jednym z bardzo popularnych wyjลฤ jest artroskopia kolana โ wykonywana ponad 2 miliony razy rocznie na caลym ลwiecie! Czy jest to skuteczny zabieg? Jakie sฤ inne wyjลcia z tego problemu? Przyjrzyjmy siฤ temu tematowi nieco bliลผej.
Artroskopia kolana pod lupฤ
Zacznijmy jednak od podstaw i wyjaลnienia, czym jest zabieg artroskopii kolana. Jest to procedura medyczna polegajฤ ca na wejลciu do wnฤtrza stawu przez 2 maลe naciฤcia wykonane po obu stronach kolana. Przy pomocy specjalistycznych urzฤ dzeล i kamer dokonuje siฤ szczegรณลowej diagnostyki stawu, aby nastฤpnie przeprowadziฤ potrzebne โnaprawyโ wewnฤ trz kolana. Zabieg moลผe obejmowaฤ szycie czฤลciowo uszkodzonej ลฤ kotki, wyciฤcie bลony maziowej, usuniฤcie ciaล wolnych czy tzw. โshavingโ, czyli usuniฤcie fragmentรณw zniszczonej chrzฤ stki stawowej. Jest to zabieg przeprowadzany rutynowo, nieniosฤ cy za sobฤ duลผej liczby powikลaล (diagnozuje siฤ je u 1% pacjentรณw โ najczฤลciej jest to ropne zapalenie stawu na skutek nieodpowiedniej sterylizacji sprzฤtu medycznego). Zabieg ma swoje minusy โ jednak na nich skupimy siฤ pรณลบniej.
Sprawdลบ najlepszych specjalistรณw na Booksy i umรณw wizytฤ w gabinecie blisko siebie
ลwiat ortopedii i traumatologii doznaล niemaลego szoku, po opublikowaniu w 2017 przez BMJ (British Medical Journal) nowych wytycznych leczenia zmian zwyrodnieniowych stawu kolanowego. Artroskopia – dotychczas uznawana za krรณlowฤ leczenia zmian degeneracyjnych kolana zostaลa poddana prรณbie. Jej skutecznoลฤ porรณwnano z leczeniem zachowawczym (obejmujฤ cym ฤwiczenia ruchowe, leki p/bรณlowe oraz ostrzykiwanie kortykosteroidami). Badania na 1665 pacjentach wykazaลy, ลผe dziฤki leczeniu nieinwazyjnemu moลผna osiฤ gnฤ ฤ trwalsze efekty zdrowotne. Aktywnoลฤ fizyczna i rehabilitacja charakteryzowaลy siฤ duลผo wiฤkszฤ i dลugotrwaลฤ skutecznoลciฤ w leczeniu zmian zwyrodnieniowych i co najwaลผniejsze โ zostaลy opisane, jako metody lecznicze nieniosฤ ce za sobฤ ryzyka ลผadnych powikลaล! Majฤ c w zasiฤgu rฤki orฤลผ w postaci najprostszego lekarstwa โ ruchu, czemu nie poddaฤ siฤ terapii z jego uลผyciem?ย
Fizjoterapia #1 na ลwiecie w kategorii: leczenie zwyrodnienia stawu kolanowego!
Fizjoterapia wg najnowszych wytycznych naukowych staลa siฤ najlepszym ลrodkiem leczniczym w przypadku zmian zwyrodnieniowych kolana. W przeprowadzeniu skutecznej terapii pomocna moลผe byฤ diagnostyka stawu (wykonanie badaล RTG lub MRI), ktรณra pozwoli na wykluczenie innych patologii oraz nada kierunek rehabilitacji. Zmiany zwyrodnieniowe to nie tylko bรณl lokalny. Mogฤ byฤ przyczynฤ zaburzeล pracy caลego organizmu i przez nieprawidลowe funkcjonowanie koลczyny dolnej mogฤ spowodowaฤ problemy z innymi strukturami naszego ciaลa. Warto, zatem umรณwiฤ siฤ do wykwalifikowanego specjalisty w celu diagnostyki problemu i zaplanowania rehabilitacji, ktรณra moลผe obejmowaฤ:
- ฤwiczenia ruchowe (wzmacniajฤ ce, usprawniajฤ ce zakres ruchomoลci i budujฤ ce wytrzymaลoลฤ stawu i caลej koลczyny)
- fizykoterapiฤ (dziaลajฤ cฤ pomocniczo w objawach bรณlowych)
- suche igลowanie (dziaลajฤ ce korzystnie na napiฤcia tkanek i bรณl spowodowany zwyrodnieniami)
Przypatrzmy siฤ bliลผej porรณwnaniom dokonanym przez naukowcรณw:
Artroskopia kolana | Leczenie zachowawcze |
Zabieg wykonywany w szpitalu, przez wykwalifikowany personel medyczny | Zabiegi mogฤ byฤ wykonywane w domu, przychodni rehabilitacyjnej |
Wymaga znieczulenia podpajฤczynรณwkowego lub ogรณlnej narkozy | Brak ลrodkรณw znieczulajฤ cych podczas zabiegu |
Po zabiegu naleลผy dbaฤ o ranฤ i prawidลowe wygojenie miejsca zabiegowego | Brak ran i powikลaล |
Proces rehabilitacji po zabiegu i powrotu do aktywnoลci sprzed zabiegu trwa od 2 do 6 tygodni. Obejmuje chodzenie o kulach i odciฤ ลผenie koลczyny | Rehabilitacja postฤpuje z kaลผdym tygodniem |
Wymaga zwolnienia lekarskiego z pracy | ฤwiczenia nie kolidujฤ z pracฤ zawodowฤ |
Wysokie koszta zabiegu (od 2,5 do 10000 zล) | Niskie koszta leczenia |
ย Podsumowujฤ c obie formy terapii moลผna powiedzieฤ, ลผe leczenie zachowawcze zmian zwyrodnieniowych stawu kolanowego charakteryzuje siฤ wiฤkszฤ skutecznoลciฤ , trwaลoลciฤ efektรณw, niลผszymi kosztami i kosztem emocjonalnym zabiegรณw. ฤwiczenia fizyczne w poลฤ czeniu z zabiegami fizykalnymi oraz doraลบnym, niewielkim wsparciem ลrodkรณw farmakologicznych sฤ dobrym rozwiฤ zaniem na mocno dokuczliwy problem gonartrozy.ย
Bibliografia:
- Brignardello-Petersen, Romina, et al. โKnee Arthroscopy versus Conservative Management in Patients with Degenerative Knee Disease: a Systematic Review.โ BMJ Open, vol. 7, no. 5, 2017, doi:10.1136/bmjopen-2017-016114.
- Pajalic, Katarina Friberger, et al. โUpdate on the Risks of Complications after Knee Arthroscopy.โ BMC Musculoskeletal Disorders, vol. 19, no. 1, 2018, doi:10.1186/s12891-018-2102-y.
- Shin, Chung Shik, and Ju Hong Lee. โArthroscopic Treatment for Osteoarthritic Knee.โ Knee Surgery & Related Research, vol. 24, no. 4, 2012, pp. 187โ192., doi:10.5792/ksrr.2012.24.4.187.
- Siemieniuk, Reed A C, et al. โArthroscopic Surgery for Degenerative Knee Arthritis and Meniscal Tears: a Clinical Practice Guideline.โ Bmj, 2017, doi:10.1136/bmj.j1982.