Kwas salicylowy w kosmetyce – jak działa na twarz i trądzik?

Kwas salicylowy jest związkiem chemicznym znajdującym zastosowanie w lecznictwie, ale też w kosmetyce. Charakteryzuje się szeroką gamą właściwości pozwalających na jego wykorzystanie w zabiegach na ciało i twarz. Między innymi można stosować kwas salicylowy na trądzik. Jakie ma właściwości? Na czym polega jego działanie?

Kwas salicylowy – co to jest?

Kwas salicylowy należy do grupy beta-hydroksykwasów, które działają łagodniej niż alfa-hydroksykwasy nazywane w skrócie kwasami AHA lub kwasami owocowymi. Salicylany, z których wytwarzany jest kwas salicylowy, pochodzą z kory wierzby białej. W naturze ich zadaniem jest regulowanie wzrostu i kwitnienia. Kora wierzby białej w sproszkowanej postaci może służyć za naturalną aspirynę. W przeszłości stosowano ją do okładów na podrażnioną skórę, łagodzono objawy łuszczycy i leczono skórę z tendencjami do trądziku. Nadal kwas salicylowy jest wykorzystywany do walki z różnymi przypadłościami skórnymi. Jeżeli szukamy kosmetyków zawierających kwas, należy sprawdzić, czy w składzie znajduje się nazwa Salicylid Acid.

Wykorzystanie właściwości kwasu salicylowego w kosmetyce

Kwas salicylowy odznacza się silnymi właściwościami antybakteryjnymi, antygrzybiczymi i przeciwzapalnymi. Jego antyseptyczne działanie jest wykorzystywane w wielu kosmetykach. Produkty kosmetyczne zazwyczaj opierają się na roztworze alkoholu etylowego, ponieważ kwas jest rozpuszczalny w alkoholu i tłuszczach. W stężeniu 1-2%, w połączeniu z alkoholem etylowym i wodą, tworzy spirytus salicylowy, który stanowi znany środek odkażający. Preparaty zawierające kwas salicylowy w podanym stężeniu znakomicie sprawdzają się do niwelowania problemów z cerą trądzikową. Pomagają w walce z zaskórnikami, zmniejszają łojotok i ułatwiają walkę z powierzchniowymi przebarwieniami. Nie należy się obawiać, że kwas salicylowy na twarz może zaszkodzić, jest zupełnie przeciwnie.

Kosmetyki z kwasem mogą być stosowane w pielęgnacji całego ciała, ponieważ w łagodny sposób złuszczają naskórek. Można po nie sięgać nawet w przypadku suchej skóry, ponieważ rzadko wywołują niepożądane skutki takie jak uczucie pieczenia lub zbyt intensywne łuszczenie się skóry. Kwas salicylowy działa skutecznie ze względu na rozpuszczalność w tłuszczach, która pozwala na przenikanie przez warstwy sebum produkowanego przez skórę. Dociera w głąb mieszków włosowo-łojowych, dzięki czemu efektywnie oczyszcza pory z zanieczyszczeń. Stanowi doskonałą opcję w przypadku skóry trądzikowej, ale też każdego innego rodzaju cery, na której pojawiają się zaskórniki. Systematyczne stosowanie sprawia, że skóra jest pozbawiona widocznych nieczystości i staje się gładsza, ponieważ pory ulegają zwężeniu. Kwas znajduje zastosowanie, gdy mamy do czynienia z zapaleniem mieszków włosowych. Służy do walki z przetłuszczającą się skórą głowy i łupieżem. Ogranicza nawarstwianie się martwych komórek, czyli tzw. proces keratynizacji i stymuluje odnowę komórkową. Ułatwia przenikanie w głąb skóry substancji aktywnych takich jak witamina A. Wpływa na ograniczenie widoczności blizn. Długotrwałe stosowanie kwasu salicylowego nie powoduje trwałych skutków ubocznych. Na dodatek kwas znakomicie przygotowuje skórę do zabiegów kosmetycznych takich jak mikrodermabrazja.

Dlaczego warto stosować kwas salicylowy na trądzik?

Nadmierne nawarstwianie się martwego naskórka stanowi jedną z głównych przyczyn trądziku, ponieważ zostaje zaburzony proces jego naturalnego eliminowania, a przez to na skórze gromadzi się sebum i różnorodne zanieczyszczenia. Kwas salicylowy złuszcza skórę, niszczy bakterie i koi tworzące się w mieszkach włosowych stany zapalne. W ten sposób hamuje powstawanie ropnych wyprysków. W odróżnieniu od alfa-hydroksykwasów beta-hydroksykwasy charakteryzują się większymi cząsteczkami, dzięki czemu ich działanie jest bardziej powierzchniowe, a to sprawia, że nie powodują efektów ubocznych i są powszechnie stosowane w gabinetach kosmetycznych do walki z problemami dermatologicznymi. Chociaż działają łagodniej, ich właściwości złuszczające są trwałe.

Leczniczo-kosmetyczne działanie kwasu salicylowego

Znaczenie kwasu salicylowego w kosmetyce jest niepodważalne, ale należy zwrócić uwagę na jego silne działanie lecznicze. Jest traktowany jako niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLZP). W preparatach do stosowania miejscowego działa przeciwzapalnie i odkażająco. Może przybierać formę maści, żelów, płynów, a nawet plastrów. W połączeniu z kwasem mlekowym stanowi doskonały środek do usuwania odcisków. Stosuje się go również jako remedium na poważne zakażenia bakteryjne skóry. Wchodzi w skład kortykosteroidów i na przykład w połączeniu z dipropionianem betametazonu leczy poważne zakażenia bakteryjne skóry. Maści z kwasem salicylowym wykorzystuje się w leczeniu:

• atopowego zapalenia skóry,
• łojotokowego zapalenia skóry,
• liszaju,
• różnego rodzaju wyprysków (m.in. w kontaktowym zapaleniu skóry),
• łuszczycy,
• potnicy,
• suchości i złuszczaniu się skóry (np. rybia łuska),
• grzybicy paznokci.

Zadania kosmetyków zawierających kwas salicylowy

Kwas salicylowy w kosmetykach – jak działa?

• przeciwdziała rozwojowi bakterii i intensywnie oczyszcza pory, co sprawia, że chroni przed powstawaniem stanów zapalnych, co jest jednoznaczne z ograniczeniem występowania wyprysków i zaskórników;
• stymuluje odnowę komórkową skóry, ponieważ eliminuje martwe komórki naskórka, a przez to przywraca prawidłową strukturę i koloryt skóry;
• przygotowuje skórę do przyjęcia substancji aktywnych z innych preparatów, sprzyjają ich wchłanianiu;
  wspomagają niwelowanie widoczności przebarwień i blizn potrądzikowych;
• zwiększa elastyczność skóry i sprzyjają spłyceniu niewielkich zmarszczek;
• działa wygładzająco i kojąco na przesuszone partie ciała – w szczególności wykorzystuje się je w przypadku zrogowaciałego naskórka na stopach, łokciach i kolanach.

Peeling chemiczny – kwas salicylowy na twarz

Działanie kwasu salicylowego nie ogranicza się wyłącznie do zastosowania w kosmetykach – jest powszechnie stosowany w gabinetach kosmetycznych jako peeling chemiczny. Musi wówczas występować w stężeniu na poziomie 10-20%. Dopiero wtedy zyskuje silne właściwości keratolityczne, czyli złuszczające. Jeżeli mamy do czynienia z dużym zrogowaceniem skóry, na przykład na stopach, stężenie kwasu powinno być wyższe, aby złuszczanie przebiegało w intensywny sposób.

Wskazania do peelingu chemicznego kwasem salicylowym:

• leczenie trądziku o charakterze zapalnym i niezapalnym;
• pielęgnacja skóry z zanieczyszczeniami (zaskórniki, rozszerzone pory);
• regulacja produkcji sebum;
• eliminowanie zapalenia mieszków włosowych;
• przyspieszenie gojenia się skóry w przypadku wyprysków;
• rozjaśnianie zmian skórnych takich jak piegi, przebarwienia i plamy;
• zwalczanie objawów fotostarzenia skóry;
• złuszczanie martwego naskórka w celu rewitalizacji skóry (peeling ciała jako stymulacja odnowy komórkowej i
• uzyskanie zdrowszego wyglądu).

Peeling kwasem salicylowym krok po kroku

Krok 1.

Najpierw skóra pacjenta jest dokładnie oczyszczana – w zależności od potrzeb może to być obszar twarzy, szyi, dekoltu lub pleców.

Krok 2.

Przy pomocy specjalnego pędzelka na skórę zostaje nałożona cienka warstwa kwasu.

Krok 3.

Kwas salicylowy jest pozastawiany na skórze 1-5 minut, a następnie zostaje zmyty ciepłą wodą.

Efekty peelingu kwasem salicylowym

Efektem przejściowym zabiegu może być zwiększone złuszczanie się skóry, a także pieczenie, lekki obrzęk lub rumień, ale wszystkie objawy szybko ustępują. Kurację najlepiej powtarzać 2 razy w roku. Każda kuracja obejmuje serię 5-8 zabiegów w odstępach 7-14 dni. Zabiegu nie należy przeprowadzać u kobiet w ciąży.

Domowy sposób na trądzik – maseczka z aspiryny

Najbardziej popularnym domowym zabiegiem z wykorzystaniem kwasu salicylowego jest maseczka z aspiryny. Jak ją przygotować? Wystarczy 3 tabletki aspiryny zalać wodą i poczekać aż się rozpuści. Do przygotowanej zawiesiny należy dodać odrobinę maślanki bądź jogurtu naturalnego, wymieszać i nałożyć ją na 15 minut. Ze względu na podrażnienia skóry zaleca się stosowanie maseczki na wieczór.

Przeciwwskazania i niepożądane objawy użycia kwasu salicylowego

Choć nie można przecenić wpływu kwasu salicylowego na współczesną dermatologię, nie zawsze jednak jest kolorowo. Kwas salicylowy, jak każdy farmakologiczny specyfik, może nieść ze sobą objawy niepożądane. Jest silnym alergenem. Muszą więc szczególnie uważać na niego osoby podatne na alergie, jak również osoby mające skórę wrażliwą, opryszczki, czy alergie skórne.

Kwas salicylowy może wywołać nadmierne łuszczenie naskórka, pieczenie i swędzenie oraz rumień. Zazwyczaj jednak są to objawy czasowe i szybko znikają. Zmiana częstotliwości stosowania preparatów z kwasem salicylowym powinna pomóc, jeśli jednak nie przyniesie rezultatu, należy skonsultować się z lekarzem. Natomiast w przypadku silnego podrażnienia skóry zaleca się natychmiastowe przerwanie kuracji.

Kwasu salicylowego nie należy stosować w ciąży i okresie laktacji. Nie jest także wskazany w przypadkach mocnej opalenizny i w czasie korzystania z solarium. Przeciwwskazaniem są też blizny, podrażnienia i uszkodzenia naskórka oraz znamiona skórne. Nie zaleca się także kuracji nim w ciężkich postaciach trądziku oraz łączenia z terapią retinoidami. Podczas stosowania preparatów z kwasem salicylowym koniecznie należy zaopatrzyć się w wysokie filtry UV.