Palec trzaskający – przyczyny, objawy i leczenie

Czym jest palec trzaskający (trigger finger)?

Palec trzaskający (ang. trigger finger) to bardzo częste schorzenie ścięgien dłoni. Pojawia się najczęściej u osób powyżej 40 roku życia i na jego powstawanie najczęściej są narażone osoby pracujące w profesjach, które obejmują regularnie powtarzające się ruchy dłoni. Zawody techniczne takie jak mechanik, hydraulik oraz krawcy czy pracownicy biurowi są szczególnie narażeni na powstawanie tego typu schorzenia.

Przyczyny powstawania schorzenia

Problemem w przypadku palca trzaskającego jest przerośnięta i pogrubiała pochewka ścięgnista. To struktura, która otacza każde z niewielkich ścięgien mięśni dłoni. Dzięki swojej budowie i właściwościach – umożliwia płynny, niebolesny ślizg ścięgien względem innych tkanek podczas ruchu. W sytuacjach przewlekłego przeciążenia danego ścięgna, jego regularnie podrażniana pochewka przerasta chcąc wytworzyć dodatkową maź i powierzchnię ślizgową, przez co zwiększa się tarcie i powstaje stan zapalny. Kiedy taka sytuacja trwa długo, na skutek przewlekłego stanu zapalnego w pochewce powstaje tkanka bliznowata, liczne zrosty i staje się ona sztywna. Taki stan predysponuje do powstawania schorzeń takich jak palec trzaskający, w których u podstaw leży właśnie taki proces.

Objawy palca trzaskającego

Objawy palca trzaskającego są bardzo charakterystyczne i łatwe do zauważenia. To m.in.:

• Ból w obrębie określonego ścięgna dłoni w trakcie ruchu, często też spoczynkowy, a także tkliwość jego okolicy na dotyk
• Obrzęk dłoni w okolicy zajętego procesem chorobowym ścięgna
• „przeskakiwanie”, „trzaskanie” ścięgna podczas ruchu i określonych czynnościach
• W późniejszym stadium – przy każdym ruchu zgięciowym palca następuje jego zablokowanie. Palec musi zostać biernie odgięty, aby mógł na nowo się poruszać

Już początkowo pacjent może odczuwać ból przy ruchu oraz zauważyć zaburzenia siły mięśniowej i chwytu. Kiedy zostaną zauważone pierwsze objawy – wdrożenie natychmiastowego leczenia jest kluczem do szybkiego wyzdrowienia. Nieleczone zapalenie pochewki ścięgnistej prowadzi do trwałej blokady palca i konieczności wykonania zabiegu chirurgicznego.

Skuteczne metody lecznicza

Leczenie palca trzaskającego, w zależności od stopnia zaawansowania schorzenia opiera się o różne metody. W fazach początkowych, kiedy nie ma jeszcze trwałej blokady palca i jest on mobilny dobrze sprawdzają się metody zachowawcze, (czyli te, które nie obejmują użycia skalpela). To np.:

Fizjoterapia:

• Ćwiczenia ruchowe, wzmacniające ścięgno i usprawniające jego mobilność
• Terapia manualna (obejmująca techniki mające na celu przywrócenie ruchomości i stworzenie przestrzeni do gojenia ścięgna)
• Suche igłowanie
• Głęboki masaż poprzeczn
• Kinesiotaping
• Fizykoterapia (stosowanie zabiegów z użyciem lasera czy krioterapii)

Farmakoterapia:

• Stosowanie doustnych leków NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych)
• Iniekcje sterydowe

W przypadku braku skuteczności leczenia zachowawczego lub zbyt długiego zwlekania z rozpoczęciem leczenia i trwałej blokady palca – niezbędne może być wykonanie zabiegu chirurgicznego. Polega on na nacięciu skóry w okolicy zajętego chorobowo ścięgna, zlokalizowaniu pochewki ścięgnistej powodującej dolegliwości i całkowitym jej przecięciu. Pozwala to na uwolnienie ścięgna i niemal natychmiastowy powrót pełnej ruchomości dłoni.

UWAGA!

Należy jednak pamiętać, że po wykonaniu zabiegu operacyjnego musi zostać przeprowadzona rehabilitacja dłoni ze względu na ryzyko powstania tkanki bliznowatej, która może na nowo ograniczyć ruchy operowanego palca. Leczenie chirurgicznie niesie za sobą spore ryzyko powikłań, dlatego powinno być traktowane, jako ostatnia deska ratunku.

Bibliografia:

1. Akhtar, Sohail et al. “Management and referral for trigger finger/thumb.” BMJ (Clinical research ed.) vol. 331,7507 (2005): 30-3. doi:10.1136/bmj.331.7507.30

2. Dardas, Agnes Z et al. “Long-Term Effectiveness of Repeat Corticosteroid Injections for Trigger Finger.” The Journal of hand surgery vol. 42,4 (2017): 227-235. doi:10.1016/j.jhsa.2017.02.001

3. Fiorini, Haroldo Junior et al. “Surgery for trigger finger.” The Cochrane database of systematic reviews vol. 2,2 CD009860. 20 Feb. 2018, doi:10.1002/14651858.CD009860.pub2

4. Azizian, Morteza et al. “Effects of dry needling on tendon-pulley architecture, pain and hand function in patients with trigger finger: a randomized controlled trial study.” Journal of physical therapy science vol. 31,4 (2019): 295-298. doi:10.1589/jpts.31.295